Chrzest

Sakrament Chrztu Świętego

Wstęp

Ludzie uwolnieni z mocy ciemności przez sakramenty chrześcijańskiego wtajemniczenia razem z Chrystusem umarli, razem z Nim pogrzebani i zmartwychwstali, otrzymują Ducha przybrania za synów i odprawiają z całym Ludem Bożym pamiątkę śmierci i zmartwychwstania Pańskiego.

Przez chrzest wszczepieni w Chrystusa stają się ludem Bożym, a otrzymawszy odpuszczenie wszystkich grzechów, zostają wyzwoleni z mocy ciemności i wyniesieni do stanu przybranych synów. Odradzając się z wody i z Ducha Świętego, stają się nowym stworzeniem i przez to zostają nazwani synami Bożymi i nimi rzeczywiście są.

l. Godność chrztu.

Chrzest, brama do życia i królestwa Bożego, jest pierwszym sakramentem Nowego Prawa; przyniósł go Chrystus wszystkim ludziom, aby mieli życie wieczne, a potem powierzył go wraz z Ewangelią swojemu Kościołowi, gdy polecił Apostołom: ,,Idźcie i nauczajcie wszystkie, narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego”. Dlatego to chrzest jest przede wszystkim sakramentem tej wiary, przez którą ludzie, oświeceni łaską Ducha Świętego, dają odpowiedź na Ewangelię Chrystusową. Kościół uważa za swoje podstawowe i główne zadanie pobudzać wszystkich, czy to katechumenów, czy rodziców dzieci chrzczonych, czy chrzestnych, do tej prawdziwej i czynnej wiary, dzięki której złączeni z Chrystusem, zawierają Nowe Przymierze albo je umacniają. Ku temu celowi zmierza zarówno pasterskie nauczanie katechumenów i przygotowanie rodziców, jak liturgia słowa Bożego i towarzyszące obrzędów; chrztu wyznanie wiary.

Ponadto jest sakramentem, przez który ludzie wchodzą do wspólnoty Kościoła i tworzą razem budowlę na mieszkanie Boga w Duchu Świętym, stają się królewskim kapłaństwem i świętym narodem. Chrzest jest także sakramentalnym węzłem jedności, łączącym wszystkich, którzy nim są naznaczeni. Ten niezmienny skutek jasno wyraża w liturgii łacińskiej sam obrzęd sakramentu, gdy w obecności Ludu Bożego, ochrzczonych namaszcza się krzyżmem. Ze względu na to wszyscy chrześcijanie powinni otaczać najwyższą czcią obrzędy chrztu i nikomu nie wolno powtórnie go udzielić, jeżeli został ważnie udzielony także przez braci odłączonych.

Obmycie wodą, któremu towarzyszy słowo, a tym właśnie jest chrzest, uwalnia ludzi od wszelkiej zmazy grzechu, zarówno, pierworodnego jak i osobistego, a także czyni ich uczestnikami Bożej natury i przybranymi dziećmi, chrzest bowiem, jak to wyrażają modlitwy poświęcenia wody, jest obmyciem odradzającym i narodzeniem, które pochodzi z nieba. Wezwanie Trójcy Przenajświętszej nad przystępującymi do chrztu sprawia, że naznaczeni Jej imieniem, poświęceni są Jej na własność i wchodzą we wspólnotę z Ojcem i Synem, i Duchem Świętym. Do tego głównego obrzędu przygotowują i prowadzą czytania biblijne, modlitwa wspólnoty i potrójne wyznanie wiary.

Chrzest dalece przewyższa oczyszczenia przepisane przez Stare Prawo, bo sprowadza te skutki mocą tajemnicy Męki i Zmartwychwstania Pańskiego. Ci bowiem, którzy przyjmują chrzest, złączeni w jedno z Chrystusem na podobieństwo Jego śmierci i zanurzeni razem z Nim w śmierci, są w Nim przywracani do życia i razem zmartwychwstają. We chrzcie bowiem obchodzi się i odprawia misterium paschalne w tym sensie, że przezeń ludzie przechodzą ze śmierci grzechu do życia. Dlatego trzeba, aby przy udzielaniu chrztu, zwłaszcza w Wigilię Wielkanocną lub w niedzielę, widoczna była radość zmartwychwstania.

2. Obowiązki i czynności przy udzielaniu chrztu.

Przygotowanie do chrztu i chrześcijańskie nauczanie bezsprzecznie należy do Ludu Bożego, to jest Kościoła, który przekazuje i pielęgnuje wiarę otrzymaną od Apostołów. Przez posługę Kościoła Duch Święty powołuje dorosłych do Ewangelii, a dzieci otrzymują chrzest i wychowanie w wierze tegoż Kościoła. Jest rzeczą wielkiej wagi, aby już w przygotowaniu do chrztu współpracowali z kapłanami i diakonami katechiści oraz inni ludzie świeccy. Wypada ponadto, aby przy udzielaniu chrztu Lud Boży reprezentowali nie tylko sami chrzestni, czy rodzice dziecka i bliscy, lecz w miarę możności także przyjaciele i członkowie rodziny, sąsiedzi i inni przedstawiciele miejscowego Kościoła, a wszyscy niech biorą czynny udział, by okazała się wspólna wiara i wyraziła wspólna radość, z jaką nowo ochrzczonych przyjmuje się do Kościoła.

Zgodnie ze starodawnym zwyczajem Kościoła, człowiek dorosły nie może być dopuszczony do chrztu bez chrzestnego, wybranego ze wspólnoty chrześcijańskiej. Ma on pomagać chrześniakowi przynajmniej w ostatnich przygotowaniach do przyjęcia sakramentu, a po chrzcie dbać o jego wytrwanie w wierze i w chrześcijańskim życiu.

Podobnie przy chrzcie dziecka ma być obecny chrzestny, jako przedstawiciel zarówno rodziny ochrzczonego, rozszerzonej w znaczeniu duchowym, jak i Kościoła, naszej Matki, w razie potrzeby ma on wspierać rodziców w staraniu o to, by dziecko doszło do wyznawania wiary i wyrażało ją życiem.

Chrzestny uczestniczy przynajmniej w końcowych obrzędach katechumenatu oraz w samym obrzędzie chrztu, aby przy chrzcie dorosłego poświadczyć jego wiarę, a przy chrzcie dziecka wyznać razem z rodzicami wiarę Kościoła, w której to dziecko otrzymuje chrzest.

Chrzestny, wybrany zgodnie z osądem duszpasterza przez katechumena lub przez rodzinę, może wypełniać czynności liturgiczne wymienione wyżej, jeżeli posiada następujące przymioty:

a) jest wystarczająco dojrzały do spełnienia tego zadania,

b) sam przystąpił już do sakramentu chrztu, bierzmowania i Eucharystii,

c) należy do Kościoła katolickiego i prawo nie zabrania mu pełnienia zadań chrzestnego.

Jeżeli rodzice przyjmującego chrzest wyrażą takie życzenie, obok ojca chrzestnego katolika (lub matki chrzestnej katoliczki) można dopuścić jako chrzestnego lub świadka chrztu człowieka ochrzczonego, urodzonego i wychowanego w wierze chrześcijańskiej w Kościele lub społeczności odłączonej.

Zwyczajnymi szafarzami chrztu są biskupi, kapłani i diakoni.

Biskupi, główni szafarze tajemnic Bożych i kierownicy całego życia liturgicznego w powierzonym sobie Kościele, rządzą udzielaniem chrztu, przez który dostępuje się udziału w królewskim kapłaństwie Chrystusa.

Obowiązkiem duszpasterzy jest pomagać biskupowi w nauczaniu i udzielaniu chrztu dorosłym, którzy im zostali powierzeni, chyba, że biskup inaczej postanowi. Do ich zadań należy także odpowiednie duszpasterskie przygotowanie i pomoc rodzicom i chrzestnym przed chrztem dzieci przy współudziale katechistów i innych przygotowanych ludzi świeckich, oraz udzielanie dzieciom tego sakramentu.

Inni kapłani, a także diakoni, jako pomocnicy biskupa i proboszczów w ich urzędzie, przygotowują do chrztu oraz udzielają go, o ile wezwie ich do tego, lub wyrazi zgodę, biskup albo proboszcz.

Jeśliby kapłan lub diakon był nieobecny, a życiu nieochrzczonego zagrażało niebezpieczeństwo, zwłaszcza gdyby był konający, chrztu udzielić może, a niekiedy powinien każdy wierzący, a nawet jakikolwiek człowiek, kierujący się właściwą intencją. Jeżeli niebezpieczeństwo śmierci nie jest bezpośrednie, to w miarę możności powinien sakramentu udzielić świecki katolik, posługując się przy tym formą skróconą. Dobrze by było, aby i w tym wypadku zebrała się jakaś niewielka społeczność lub przynajmniej, aby był obecny jeden czy dwóch świadków.

Wszyscy katolicy świeccy, jako członkowie ludu kapłańskiego, a zwłaszcza rodzice i, z racji obowiązków, katechiści, a także inni, niech się starają przyswoić sobie, w miarę swych uzdolnień, wystarczającą znajomość poprawnej formuły chrztu w naglącym wypadku.

3. Rzeczy potrzebne do udzielenia chrztu.

Woda do chrztu ma być naturalna i czysta, tak z uwagi na prawdziwość znaku, jak ze względów higienicznych.

Poza nagłymi wypadkami niech kapłan lub diakon nie chrzci inną wodą, jak tylko specjalnie w tym celu poświęconą.

Wolno używać zarówno formy zanurzenia, która dokładniej oznacza uczestnictwo w śmierci i zmartwychwstaniu Chrystusa, jak i formy polania.

Słowa, przez które udziela się w Kościele łacińskim chrztu, są następujące: „Ja ciebie chrzczę w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego”.

Chrzest dzieci

l. Znaczenie chrztu dzieci.

Pod nazwą dzieci lub niemowląt rozumie się tych, którzy nie mogą wyznać swojej wiary, ponieważ jeszcze nie doszli do wieku rozeznania.

Kościół, otrzymawszy misję głoszenia Ewangelii i udzielania chrztu, już od pierwszych wieków chrzcił nie tylko dorosłych, lecz także niemowlęta. Zawsze bowiem uważał, że według słów Pańskich; ,,Jeśli się ktoś nie odrodzi z wody i z Ducha Świętego, nie może wejść do królestwa Bożego”, dzieciom nie należy odmawiać chrztu, ponieważ chrzci się je w wierze tego właśnie Kościoła, wyznawanej publicznie przez rodziców, przez chrzestnych i przez innych uczestników. Osoby te reprezentują zarówno Kościół lokalny, jak i całą społeczność Świętych i wierzących. Kościół Matkę, bo ona cała rodzi wszystkich i każdego z osobna.

Dla dopełnienia całej prawdy sakramentu trzeba, aby dzieci były potem wychowywane w tej wierze, w której zostały ochrzczone.

2. Udzielanie chrztu dzieciom.

Lud Boży, to znaczy Kościół, reprezentowany przez wspólnotę lokalną, ma wielki udział w chrzcie zarówno dorosłych jak i dzieci. Niemowlę bowiem przed i po chrzcie ma prawo do miłości i pomocy ze strony wspólnoty. W czasie chrztu, oprócz czynności, które ma wykonać zgromadzony lud, wspólnota spełnia swe zadanie, wyrażając razem z celebransem swoją zgodę na wyznanie wiary złożone przez rodziców i chrzestnych. W ten sposób staje się widoczne, że wiara, w której chrzci się dzieci, jest skarbem nie tylko tej jednej rodziny, lecz całego Chrystusowego Kościoła.

Z porządku natury wynika, że przy chrzcie zadania i czynności rodziców dziecka są ważniejsze niż zadania chrzestnych.

1) Jest rzeczą doniosłą, aby rodzice dziecka przed chrztem przygotowali się do świadomego udziału w nim, albo kierując się własną znajomością wiary, albo przy pomocy przyjaciół i innych członków wspólnoty, posługując się odpowiednimi środkami, którymi są książki, listy i katechizmy przeznaczone dla rodzin.

2) Jest rzeczą ważną, aby rodzice dziecka przyjmującego chrzest uczestniczyli w obrzędzie, podczas którego ich dziecko rodzi się ponownie z wody i z Ducha Świętego.

3) Rodzice dziecka mają w obrzędzie chrztu swoje ważne zadania. Nie tylko bowiem wysłuchują pouczenia celebransa i uczestniczą w modlitwie odmawianej przez całe zgromadzenie wiernych, lecz spełniają ponadto czynności liturgiczne, gdy:

a) publicznie proszą o chrzest dla dziecka,

b) kreślą znak krzyża na czole dziecka bezpośrednio po celebransie,

c) odrzekają się szatana i składają wyznanie wiary,

d) niosą niemowlę do chrzcielnicy (należy to zwłaszcza do matki),

e) trzymają zapaloną świecę,

f) otrzymują błogosławieństwo specjalne przeznaczone dla matek i ojców.

4) Jeśli ktoś z rodziców dziecka nie może złożyć wyznania wiary, bo np. nie jest katolikiem, może zachować milczenie; żąda się tylko, aby wyrażając prośbę o chrzest dla dziecka zamierzał lub przynajmniej się zgadzał wychować dziecko według wiary otrzymanej na chrzcie.

5) Po udzieleniu chrztu rodzice dziecka, wdzięczni Bogu i wierni podjętym zadaniom, mają obowiązek doprowadzić dziecko do poznania Boga, którego przybranym synem się stało, oraz przygotować do przyjęcia bierzmowania i uczestnictwa w Eucharystii.

Dla każdego dziecka wolno wybrać ojca i matkę chrzestną; przepisy mówiące o „chrzestnych” odnoszą się do nich obojga. Obecni rodzice i chrzestni składają wyznanie wiary we własnym imieniu, a nie w imieniu dziecka. Dlatego na chrzestnych nie należy wybierać takich osób, które nie mogą szczerze złożyć tego wyznania. Wiernych należy o tym często pouczać, zwłaszcza podczas przygotowania do małżeństwa, aby uniknąć nieprzyjemności w czasie bezpośredniego przygotowania do chrztu.

3. Czas i miejsce chrztu dzieci.

W wyborze terminu chrztu należy się kierować w pierwszym rzędzie względami na zbawienie dziecka, by nie zostało pozbawione dobrodziejstw tego sakramentu; następnie należy wziąć pod uwagę zdrowie matki, aby mogła, jeśli to możliwe, osobiście brać udział. Poza tym, o ile tylko nie będzie się to sprzeciwiało wyższemu dobru dziecka, trzeba brać pod uwagę potrzeby duszpasterskie, tj. wystarczający przeciąg czasu na przygotowanie rodziców i nawet na samo zorganizowanie chrztu w sposób należyty, aby wyraźnie się ukazało znaczenie obrzędu. Dlatego:

1) Jeśli dziecko znajduje się w niebezpieczeństwie śmierci, niech bezzwłocznie zostanie ochrzczone.

2) W zwykłych okolicznościach niech rodzice jak najwcześniej, o ile to możliwe, jeszcze przed narodzeniem dziecka, powiadomią proboszcza o przyszłym chrzcie, aby można było odpowiednio przygotować udzielenie sakramentu.

3) Udzielenie chrztu powinno nastąpić w pierwszych tygodniach po narodzeniu dziecka.

Aby ukazać paschalny charakter chrztu, zaleca się udzielać go w Wigilię Wielkanocną lub w niedzielę, w każdą bowiem niedzielę Kościół wspomina Zmartwychwstanie Pana. W niedzielę można udzielać chrztu także podczas Mszy św., aby cała wspólnota mogła brać udział w obrzędzie i aby jeszcze jaśniej ukazać związek chrztu i Eucharystii. Nie należy jednak czynić tego zbyt często.

Aby jaśniej było widać, że chrzest jest sakramentem wiary Kościoła oraz sakramentem włączenia do Ludu Bożego, należy go udzielać zwykle w kościele parafialnym, w którym powinna się znajdować chrzcielnica.

Poza niebezpieczeństwem śmierci nie wolno udzielać chrztu w domach prywatnych.

4. Struktura obrzędu chrztu dzieci.

Jeśli nie grozi niebezpieczeństwo śmierci, celebrans powinien wykonać pełny obrzęd tak, jak jest tutaj podany, bez względu na to, czy chrzci jedno, kilkoro lub nawet bardzo

Chrzest zaczyna się od obrzędu przyjęcia dzieci. Ukazuje on wolę rodziców albo chrzestnych, którzy proszą o chrzest, i zamiar Kościoła, który chce go udzielić. Wyraża się to przez znak krzyża, jaki celebrans i rodzice kreślą na czole dziecka.

Liturgia słowa Bożego zmierza do tego, aby przed udzieleniem sakramentu ożywić wiarę rodziców, chrzestnych i wszystkich obecnych, oraz aby przez wspólną modlitwę wyprosić owoce sakramentu. Liturgia ta składa się z czytania jednego lub kilku wyjątków z Pisma św., z homilii, po której ma być chwila ciszy, z modlitwy powszechnej, kończącej się modlitwą w formie egzorcyzmu. Ta modlitwa przygotowuje do namaszczenia olejem katechumenów lub do włożenia rąk.

Samo udzielenie sakramentu:

l) Przygotowuje się bezpośrednio:

a) przez uroczystą modlitwę celebransa, który wzywając Boga i przypominając Jego plan zbawienia albo święci wodę chrzcielną, albo wspomina o poświęceniu już dokonanym;

b) przez wyrzeczenie się szatana, składane przez rodziców i chrzestnych oraz przez wyznanie wiary, które potwierdza celebrans i społeczność, wreszcie przez ostatnie pytanie skierowane do rodziców i chrzestnych;

2) dokonuje się przez obmycie wodą, które może mieć formę zanurzenia lub polania, zgodnie z miejscowym zwyczajem, oraz przez wezwanie Trójcy Przenajświętszej;

3) dopełnia się przez namaszczenie krzyżmem, co ma oznaczać włączenie ochrzczonego w królewskie kapłaństwo i dopuszczenie go do wspólnoty Ludu Bożego; kończy się wreszcie włożeniem białej szaty i wręczeniem zapalonej świecy.

Po przemówieniu celebransa odmawia się przed ołtarzem Modlitwę Pańską, w niej dzieci Boże modlą się do Ojca, który jest w niebie. Jest to zapowiedź przyszłego udziału w Eucharystii. Na zakończenie matki i ojcowie oraz wszyscy obecni otrzymują błogosławieństwo, aby na wszystkich obficie spłynęła łaska Boża.

Skrócony obrzęd chrztu dziecka znajdującego się w niebezpieczeństwie śmierci, gdy szafarz zwyczajny jest nieobecny, można wykonać w dwóch formach:

1) Gdy śmierć zagraża bezpośrednio i czas nagli, szafarz nadzwyczajny, opuszczając inne obrzędy, polewa głowę dziecka wodą i wymawia zwykłą formułę. Woda może być nie poświęcona, byleby była naturalna.

2) Gdy jednak roztropnie się przewiduje, że wystarczy czasu, a w grupie zebranych wiernych jest ktoś zdolny do pokierowania krótką modlitwą, należy użyć następującego obrzędu: szafarz nadzwyczajny wygłasza pouczenie i prowadzi krótką modlitwę powszechną; potem następuje wyznanie wiary rodziców lub przynajmniej samego chrzestnego, oraz polanie wodą z użyciem zwykłej formuły. Jeśli zaś obecni nie potrafiliby wykonać tego obrzędu, niech szafarz po głośnym odmówieniu wyznania wiary udzieli chrztu w ten sposób, jakiego używa się w godzinie śmierci.

W niebezpieczeństwie śmierci także kapłan i diakon mogą użyć skróconej formy, zależnie od potrzeby.

Chrzest jako zanurzenie

1. Chrzest bramą sakramentów.

2. Konieczność chrztu.

3. Rodzice chrzestni.

4. Nadawanie imienia.

5. Odnowienie, czyli anamneza chrzcielna.

1. Chrzest bramą sakramentów.

Dla chrześcijan chrzest jest pierwszym i najważniejszym sakramentem, dlatego też jest nazywany „bramą sakramentów”. Uwalnia on człowieka z grzechu pierworodnego oraz wszystkich grzechów osobistych (choć nie uwalnia od skłonności do grzechu), odnawia obraz i podobieństwo Boże w człowieku, włącza w nadprzyrodzone życie Trójcy Świętej oraz we wspólnotę Kościoła. Nawiązując do stosowanego przeważnie w starożytności sposobu udzielania chrztu przez zanurzenie w wodzie, sens tego sakramentu tłumaczy się jako zanurzenie w śmierci Chrystusa i wynurzenie do nowego życia.

Sama nazwa w językach zachodnich pochodzi od greckiego słowa „baptizma”, czyli zanurzenie. Nazwa polska pochodzi od „christiti” – po staropolsku: znaczyć imieniem Chrystusa. Chrzest jest jednym z trzech sakramentów, które wyciskają tzw. charakter, inaczej nazywany „pieczęcią” Ducha Świętego. Oznacza to, że tych sakramentów udziela się tylko raz i nieodwołalnie. Oprócz chrztu są to bierzmowanie i święcenia kapłańskie.

Chrzest jest podstawą wspólnoty między wszystkimi chrześcijanami, także tymi, którzy nie są w pełnej jedności z Kościołem katolickim. Już sam chrzest pozwala mówić, że z chrześcijanami-niekatolikami więcej nas łączy niż dzieli. Jan Paweł II nazwał chrzest najważniejszym wydarzeniem swojego życia.

2. Konieczność chrztu.

Nakaz udzielania chrztu był jednym z najważniejszych zadań jakie Chrystus zlecił Apostołom, a przez nich Kościołowi: „Idźcie i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego” (Mt 28,18-19). W Ewangelii chrzest jest nazwany warunkiem wejścia do królestwa Bożego: „jeśli się ktoś nie narodzi z wody i z Ducha, nie może wejść do królestwa Bożego” (J 3,5). Katechizm Kościoła Katolickiego wyjaśnia, że „chrzest jest konieczny do zbawienia dla tych, którym była głoszona Ewangelia i którzy mieli możliwość proszenia o ten sakrament”. (KKK 1257). W innym miejscu Katechizm dodaje: „Każdy człowiek, który nie znając Ewangelii Chrystusa i Jego Kościoła, szuka prawdy i pełni wolę Bożą, na tyle, na ile ją zna, może być zbawiony. Można przypuszczać, że te osoby zapragnęłyby wyraźnie chrztu, gdyby wiedziały o jego konieczności”.

3. Rodzice chrzestni.

Chrzestni mają wspomagać rodziców, ale w razie konieczności powinni ich zastąpić w katolickim wychowaniu dziecka. Ze względu na tę odpowiedzialność chrzestny powinien mieć co najmniej 16 lat (chyba, że biskup, proboszcz lub szafarz chrztu zdecyduje, że słuszne będzie dopuszczenie wyjątku). Powinien być bierzmowanym katolikiem, który przyjął już sakrament Eucharystii oraz prowadzi życie zgodne z wiarą i odpowiadającą funkcji chrzestnego. Musi być wolny od jakiejkolwiek kary kanonicznej (czyli nie może to być np. osoba żyjąca w konkubinacie). Niekatolik nie może być chrzestnym, ale jeśli drugi chrzestny jest katolikiem, to ochrzczony niekatolik może być świadkiem chrztu.

4. Nadawanie imienia.

Ważną rzeczą przy chrzcie jest wybór imienia. Kościół zaleca już od starożytności, żeby dziecku wybierano imię jakiegoś świętego, który tym samym stawałby się patronem dziecka. Gdyby rodzice chcieli nadać imię jeszcze nieuświęcone, jak na przykład niektóre imiona słowiańskie, to zalecane jest danie drugiego imienia chrześcijańskiego.

5. Odnowienie, czyli anamneza chrzcielna.

Chrzest, który jest wydarzeniem jednorazowym, wymaga częstego przypominania i odnawiania łaski. Dokonuje się to m.in. przez tzw. anamnezę chrzcielną. Jest nią każde pokropienie wodą święconą na początku Mszy św. (tzw. aspersja) oraz przeżegnanie się wodą święconą przy wejściu do kościoła. Nawet sam znak krzyża jest także przypomnieniem chrztu, ponieważ w swoje ciało wpisuje się jakby Trójcę Świętą, co po raz pierwszy dokonało się właśnie podczas chrztu. Najbardziej jednak wyraźne odnowienie chrztu ma miejsce co roku podczas Wigilii Paschalnej, kiedy wszyscy wierni odnawiają przyrzeczenia chrzcielne wyrzekając się grzechu, szatana i wszystkich jego spraw oraz wyznają wiarę w Boga Ojca, Syna i Ducha Świętego.

Chrzest w pytaniach i odpowiedziach

Kto jest zazwyczaj szafarzem sakramentu chrztu?

W normalnych warunkach szafarzami sakramentu chrztu są biskupi, prezbiterzy i diakoni. W przypadku zagrożenia życia sakramentu powinien udzielić każdy wierny (a nawet osoba, która ma tylko odpowiednią intencję), o ile to możliwe w obecności świadka lub świadków. Jeżeli dziecko ochrzczone w takich okolicznościach przeżyje, rodzice powinni przynieść je do kościoła parafialnego, gdzie uroczyście przyjęte zostanie do społeczności wierzących.

W jaki sposób należy chrzcić w nagłych sytuacjach?

Chrztu udziela się, wylewając wodę na głowę kandydata i wypowiadając przy tym słowa: „Ja ciebie chrzczę w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego”.

Czy z sakramentem chrztu wiążą się jeszcze jakieś inne posługi?

Wszyscy chrześcijanie uczestniczą w posłudze budowania wiary katechumenów (to znaczy dorosłych przygotowujących się do chrztu). W wypadku chrztu dzieci szczególna rola przypada rodzicom.

Jaka jest rola rodziców chrzczących dzieci?

Rodzice przyjmują na siebie odpowiedzialność za wdrażanie dzieci w praktykę wiary i wychowanie ich do wypełniania Bożych przykazań przez miłość Boga i bliźniego, tak jak nas tego nauczał Chrystus. Rodzice wyraźnie wypowiadają to zobowiązanie podczas uroczystego celebrowania chrztu, kiedy publicznie proszą o chrzest dla swojego dziecka; po celebransie znaczą dziecko znakiem krzyża; wyrzekają się szatana i składają wyznanie wiary; trzymają zapaloną świecę; otrzymują błogosławieństwo ze specjalną modlitwą za ojców i matki. Jeżeli jedno z rodziców nie może złożyć wyznania wiary (na przykład dlatego, że nie jest katolikiem) może zachować milczenie.

Jaka jest rola rodziców chrzestnych?

Przy chrzcie dzieci rodzice chrzestni odgrywają rolę drugoplanową. Jeśli to konieczne mogą pomagać w duchowym wychowywaniu swojego chrzestnego dziecka. Rodzice chrzestni powinni być:

a) dojrzali,

b) wprowadzeni w życie chrześcijańskie (przez chrzest, bierzmowanie i Eucharystię),

c) powinni należeć do Kościoła katolickiego.

Ochrzczony chrześcijanin wyznania innego niż katolickie może być świadkiem chrztu, pod warunkiem, że drugi rodzic chrzestny jest katolikiem.

Kiedy chrzcić dzieci?

Kościół katolicki zachęca rodziców do chrzczenia dzieci w ciągu pierwszych kilku tygodni po urodzeniu, powołując się na naukę Jezusa o zasadniczym znaczeniu chrztu. Jeżeli życie dziecka jest zagrożone, należy ochrzcić je natychmiast i może to zrobić każdy.

Data chrztu może zależeć od stanu zdrowia matki, gdyż jej obecność na ceremonii jest bardzo ważna, i częściowo też data ta może zależeć od czasu potrzebnego rodzicom na przygotowanie się do przeżycia tego sakramentu.

Jeżeli rodzice doświadczają jakichś trudności w związku ze swoją wiarą, pomocne może okazać się niewielkie przesunięcie terminu chrztu dziecka, który to czas może być wykorzystany na odnowienie wiary i życia chrześcijańskiego w rodzime.

Jak chrzci się dorosłych w Kościele katolickim?

W roku 1978 Kościół wprowadził na nowo „katechumenat” dla dorosłych pragnących przyjąć chrzest. Katechumen to ktoś, kto przez pewien czas przygotowuje się do chrztu. Przygotowania stają się intensywniejsze w okresie Wielkiego Postu. Chrzest połączony wówczas z bierzmowaniem i Eucharystią udzielany jest zazwyczaj w Wielkanoc.

Jak przyjmuje się do Kościoła katolickiego ochrzczonych chrześcijan innych wyznań?

Po odpowiednim przygotowaniu duchowym i doktrynalnym chrześcijanin innego wyznania przyjmowany jest do Kościoła katolickiego przez biskupa lub wyznaczonego przezeń prezbitera. W czasie stosownej ceremonii składa on wyznanie wiary. Chrzest nie może być powtórzony. Jeżeli zachodzi uzasadniona wątpliwość co do ważności wcześniejszego chrztu, dopuszczalne jest warunkowe powtórne przyjęcie sakramentu.

 

 

Żródło: http://podwyzrz.rzeszow.opoka.org.pl/informat/1_chrzes.htm